بررسی تطبیقی تفاوت الگوی استنطاقی قرآن محور و استخراجی سوره محور ...

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه آموزش عالی شهیده بنت الهدی

2 پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

3 عضو هیئت علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

چکیده

روش‌های تفسیر موضوعی دارای قلمرو متفاوت هستند؛ برخی روش تفسیر موضوعی را در جمع آوری آیات یا در به‌دست آوردن موضوع سوره‌ها محدود کرده‌اند و برخی روش تفسیر موضوعی را در کل قرآن و با هدف کشف نظریه‌های تفسیری می‌دانند. این نوشتار با رویکرد تحلیلی، درصدد تبیین روش تفسیر موضوعی استنطاقی قرآن محور و استخراجی سوره محور بر اساس دیدگاه شهید صدر و مصطفی مسلم است.
در بیان فرایند روش استنطاقی قرآن محور، ابتدا به بیان مراحل پرداخته شد؛ از جمله مراحل این روش: نیاز شناسایی موضوع و تعیین موضوع، بررسی تطبیقی ابعاد موضوع و طرح پرسش‌های اصلی، بررسی نظریه مکاتب بشری، بررسی نظریه تفسیری و در نهایت بررسی تطبیقی میان نظریه جامع و نظریه تفسیری انجام می‌شود، و در ادامه به بیان نمونه عملی از دید گاه شهید صدر پرداخته شد.
در ادامه به بیان فرایند روش استخراجی سوره محور پرداخته شد از جمله مراحل این روش: شناسایی و مشخص ساختن هدف اساسی سوره، قطعه بندی سوره‌های طولانی و بیان ربط میان قطعه‌ها در سوره و در ادامه به بیان نمونه عملی در سوره کهف پرداخته شد.
در پایان به این نتیجه دست‌یافتیم: روش شهید صدر، روش مسأله محور جامع اجتهادی منتج به نظریه می‌باشد و مراحلی که شهید صدر به آن‌ها پرداخته است در تفسیر موضوعی استخراجی سوره محور قرار ندارد، بلکه در آن هدف بررسی موضوعات محوری و اساسی در یک سوره می‌باشد.
 

کلیدواژه‌ها