کلیدواژه‌ها: تطبیقی، تفسیر، فریقن، وسیله، ابتغاء، آیه 35 سوره مائده.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش پژوه

2 فارغ التحصیل سطح چهار جامعة المصطفی العالمیة

چکیده

از جمله آیاتی که در آن مؤمنان به تقوا پیشگی، استفاده از «وسیله» و تلاش برای رسیدن به فلاح و رستگاری دستور می‌دهد، آیه 35 سوره مائده می‌باشد. مفسران فریقین در فهم معنای وسیله نظرات مختلفی بیان کرده‌اند. برای این که مشخص شود مقصود از «ابتغاء وسیله» در قرآن چیست؟ به بررسی «آیه ابتغوا الیه الوسیله» به صورت تطبیقی، در تفاسیر شیعه و سنی پرداخته شده است. حاصل این بررسی تطبیقی این است که پیامبر اکرمj علی بن ابی‌طالبm، امامان معصومm، شناخت امام و تبعیت از او، اهل‌بیت پیامبرj، قرآن کریم، عبادات دینی، مکارم اخلاق، اعتقادات و باورهای حق، عبودیت و بندگی خدا، پذیرش هدایت الهی و حرکت در مسیرآن، از مصادیق اختصاصی واژه «وسیله» در منابع تفسیری شیعه شمرده شده است. در منابع تفسیری اهل سنت نیز، امر به معروف و نهی از منکر، ادای واجبات قلبی و بدنی، برآوردن حاجت نیازمندان، نصایح و خیرخواهی برای عباد، تحصیل رضایت خداوند، دعا ومناجات باخداوند، اخلاص در نیت، صداقت و ... از مصادیق اختصاصی، «وسیله» بیان شده است. در برخی مصادیق دیدگاه مفسران شیعه و اهل سنت مشترک است. ایمان به خدا و پیامبرj، اطاعت از دستور و اوامر پروردگار، ترک گناه و معاصی، ثواب و اجر معنوی، جهاد در راه خدا، انفاق و صدقه در راه خدا، صله رحم و پیوند باخویشاوندان نسبی، محبت و احسان به بندگان خدا و در نهایت درجه‌ای از درجات بهشت، از مصادیق مشترک مفهوم«وسیله» در منابع شیعه و اهل سنت ذکر شده است. مفسران اهل سنت بیشتر به معنای ظاهری آیه توجه داشته‌اند، در صورتی که مفسران شیعه علاوه به مفهوم ظاهری به مصداق‌ها و مفهوم باطنی آیه نیز نظر داشته‌اند و برخی از مصادیق مفهوم باطنی آیه را بیان کرده‌اند.
 

کلیدواژه‌ها