شأن نزول آیۀ 56 سورۀ قصص از مباحث اختلافی میان مفسران فریقین است. خداوند در این آیه خطاب به پیامبر می‌فرماید: «إِنَّکَ لاتَهْدِی مَنْ أَحْبَبْتَ وَ لکِنَّ اللّه یَهْدِی مَنْ یَشاءُ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ». غالب مفسران اهل‌سنت بر پایۀ برخی روایات معتقدند که شأن نزول این آیه ابوطالب است و او تا آخرین لحظات حیات، با وجود اهتمام شدید پیامبر| بر ایمان آوردنش، شهادتین را به زبان نیاورد و به حال کفر از دنیا رفت. مفسران شیعه با استناد به روایات ائمه^ و شواهد تاریخی، ایمان ابوطالب را اثبات می‌کنند، ولی در شأن نزول آیه نوعاً معتقدند پیامبر| دوست داشت قومش و به ویژه اقاربش ایمان بیاورند. در مقاله حاضر این فرضیه دنبال شده که پیامبر| جهت ایمان آوردن ابولهب تلاش مضاعفی کرد، ولی در نهایت به حال کفر از دنیا رفت. جاعلان حدیث وابسته به دستگاه اموی به جهت کاستن از کرامت علی× در شأن نزول این آیه دست برده و به جای ابولهب، نام ابوطالب را ذکر کرده‌اند.
)