این نوشته ضمن بررسی تطبیقی روایات فریقین که مرتبط با اولین نزول وحی هستند، با استفاده از روش اسنادی - تطبیقی، تفاوت محتوایی روایات براساس دلالت آیات قرآن و برخی حقایق مسلّم تاریخی را ارزیابی کرده و به نقد و بررسی روایاتی پرداخته که حادثۀ اولین نزول وحی را همراه با حیرت، اضطراب، تردید و ترس پیامبر’ توصیف کرده است. این روایات از جهات متعدد ایراد دارد: هم به دلیل عدم حضور روایان در صحنه آغازین وحی، فاقد اعتبار سندی است و هم به علت ناسازگاری با قرآن و برخی از حقایق تاریخی فاقد اعتبار محتوایی است.
اما روایاتی که وضعیت پیامبر را دراولین مواجهه با وحی رسالی، استوار، متین و مطمئن توصیف کرده است، در عین سازگاری با قرآن و حقایق مسلّم تاریخی، به تثبیت تنزیه شأن انبیا پرداخته و آنان را مطمئنترین نقطۀ اعتماد در اندیشه، ارزشها و نظام رفتاری معرفی نموده است!