بازخوانی قرآنی مفهوم علم در حدیث عنوان بصری بر پایه بینامتنیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه میبد

2 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه میبد

3 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه میبد

چکیده

عنوان بصری یکی از متقدمین است که در اواخر عمر به امام صادق مراجعه کرده و از ایشان طلب علم می‌کند، امام نکاتی را در باب علم به وی می‌فرماید که به حدیث عنوان بصری مشهور شد.
نظریه بینامتنیت ژولیا کریستوا از رویکردهای جدید خوانش و نقد متون است که در سه محور نفی جزئی یا اجترار، نفی متوازی یا امتصاص و نفی کلی یا حوار مطرح‌شده است. این مقاله پس از معرفی نظریه بینامتنیت با استفاده ازاین‌رویکرد به بازخوانی مفهوم علم در حدیث عنوان بصری با توجه به آیات قرآن پرداخته و با بهره‎گیری از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی متن این حدیث با آیات و مفاهیم قرآن کریم می‎پردازد و انواع روابط بینامتنی بین این دو متن را بیان می‎نماید. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد که منظور از علم در حدیث عنوان قرار گرفتن در مسیر هدایت است و به‌وسیله عمل کردن به دست می‎آید همچنین در استفاده از آیات قرآن از هر سه روش نفی جزئی، نفی متوازی و نفی کلی استفاده‌شده است و نفی کلی بیشترین بسامد را دارد.
کلیدواژه‌ها: قرآن، عنوان بصری، بینامتنیت، علم.

کلیدواژه‌ها