بررسی تطبیقی سندی و دلالی حدیث منزلت از دیدگاه فریقین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری مجمتع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ‌شناسی

چکیده

حدیث شریف منزلت یکی از برجسته‎ترین میراث‎های گران‎‎بهای روایی بر جای مانده از رسول خداj است. در این نوشتار این حدیث از منظر سندی و دلالی از دیدگاه فریقین به‌صورت تطبیقی بررسی گردید. پس از بررسی روشن شد عالمان شیعه و اهل سنت این حدیث را در همه دوره‎های مختلف تاریخی به‌صورت گسترده در منابع  خود ثبت کرده‎اند. عالمان شیعه این حدیث را در منابع خود، دست‎کم از «نه» نفر از امامان اهل بیتm، و «بیست و چهار» نفر از صحابه، و عالمان اهل سنت این حدیث را در منابع خود دست‎کم از «بیست و شش» نفر از صحابه از رسول خداj نقل کرده‎اند. رسول خداj این حدیث را در زمان‎ها، مکان‎ها و مناسبت‎های مختلف بیان فرموده است. حدیث منزلت ازنظر سندی، نزد فریقین صحیح، متواتر و مورد اتفاق است و ازنظر دلالی شیعۀ امامیه معتقدند بر اساس این حدیث همۀ منازل هارونm نسبت به موسیm برای علیm نسبت به رسول خداj به‌صورت عموم و اطلاق ثابت است و آن حضرت خلیفۀ رسول خداj در زمان حیات و پس از حیات آن حضرت است. بیشتر عالمان اهل سنت منازل هارونm را فی الجمله برای علیm پذیرفته‎اند و عموم و اطلاق آن را نپذیرفته‎اند و گفته‎اند علیm تنها در زمان حیات رسول خداj و در مدینه خلیفه آن حضرت است. منتقدان اهل سنت برخی ایرادهایی بر سند و دلالت این حدیث گرفته‎اند و بطلان این ایرادها بر اساس گفته‎ها، باورها و منابع اهل سنت روشن گردید. روش تحقیق در این نوشتار «توصیفی- تحلیلی» است.
 

کلیدواژه‌ها